Salak Hakaret Midir?

Salak, giyinişinden, konuşma ve davranışlarından seviyesiz, dengesiz ve saf olduğu anlaşılan kimseye söylenen bir kelimedir.

Hakaret, bir kimsenin onurunu, şerefini rencide edici söylemlerde bulunmaktır.

Hakaret kelimesinin sözlükte 2 anlamı vardır:

1-Onur kırma, onura dokunma

2-Küçültücü söz veya davranış

Hakaret Suçu TCK’nin 125.maddesinde düzenlenmiştir.

• Madde 125 – (1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden (…) veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.

Salak Hakaret Suçunu Oluşturur mu?

Salak ifadesinin kullanılması kişiyi toplum içerisinde küçük düşürür, kişinin onurunu kırar, kişinin şerefini rencide eder. Bu sebeplerden ve emsal yargıtay kararlarından da yola çıkarak  Salak hakaret suçunu oluşturur.

• Yargıtay 2. Ceza Dairesi’nin 2011/27274 E, 2013/11454 K Sayılı Kararı

Sanığın hastanede görevli hemşire olan katılana “geri zekalı, aptal, salak” demek suretiyle hakarette bulunduğunun anlaşılması karşısında sübut bulan suçtan sanığın mahkumiyeti yerine yasal ve yeterli olmayan gerekçeyle beraatine karar verilmesi, Bozmayı gerektirmiş, katılanın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebepten dolayı istem gibi BOZULMASINA…

• Yargıtay 18. Ceza Dairesi’nin 2016/10818 E, 2018/7556 K Sayılı Kararı

Sanığın katılan söylediği kabul edilen ”salak, geri zekalı” şeklindeki sözlerin kaba söz kapsamında değil bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte sözler olduğu ve sanığın üzerine atılı hakaret suçunun oluştuğu gözetilmeden sanık hakkında yanlış hukuki değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, Kanuna aykırı, katılan … vekilinin temyiz nedenleri yerinde görülmekle tebliğnameye uygun olarak HÜKMÜN BOZULMASINA…

• Yargıtay 14. Ceza Dairesi’nin 2016/1113 E, 2019/13141 K Sayılı Kararı Ya

Mağdure beyanı, savunma, mesaj tespit tutanağı, HTS kayıtları ile tüm dosya kapsamına göre sanığın, taciz içeren mesajların yanında katılan mağdureye “salak” demek suretiyle hakaret suçunu da işlemesinden dolayı ayrıca 5237 sayılı TCK’nın 125/1-2. maddeleri uyarınca mahkumiyetine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eylemlerin bütün halinde zincirleme cinsel taciz suçunu oluşturduğu kabul edilerek hüküm kurulması, Kanuna aykırı, sanık müdafisi ile katılan mağdure vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden, hükmün 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi gözetilerek 1412 sayılı CMUK’nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA…

• Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin 2012/31117 E, 2014/25334 K Sayılı Kararı

Sanığın, görevli polis memurlarına hitaben “siz salaksınız” şeklinde söz sarfettiğinden bahsedilmemesi karşısında; olay günü sanıkla birlikte karakola giden N.. K… da tanık olarak dinlendikten sonra sanığın hukuksal durumunun değerlendirilmesi gerekirken eksik kovuşturma ile mahkumiyet kararı verilmesi, Kanuna aykırı ve sanık S.. G..’in temyiz nedenleri yerinde görüldüğünden tebliğnamedeki onama düşüncesinin reddiyle HÜKMÜN BOZULMASINA…

• Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin 2016/1734 E, 2016/6439 K Sayılı Kararı

Sanığın müştekilere “salaklar, sizin ayağınıza sıktıracağım” diyerek tehdit ve hakaret ettiğini belirtilmesi karşısında, usulüne uygun olarak adı geçen tanık sıfatıyla çağrılmadan ya da dinlenilmesinden yöntemince vazgeçilmeden; ayrıca, tanık …’in aşamalarda kendi anlatımları ve oluştuğu takdirde diğer tanıklarla anlatımları arasındaki çelişkilerin giderilmesine çalışılması, giderilmediği takdirde yöntemince tartışılıp irdelenerek hangi anlatıma hangi nedenlerle üstünlük tanındığı açıklanıp, sonucuna göre hükümler kurulması gerektiğinin gözetilmemesi, Kanuna aykırı ve katılanlar … ile … vekilinin temyiz nedenleri ile tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden HÜKÜMLERİN BOZULMASINA…

• Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin 2012/21517 E, 2014/125 K Sayılı Kararı

Sanığın, telefonla gönderdiği mesaj içeriğindeki “salak mısın sen ya” biçimindeki sözlerinin müştekiye yönelik olmasına rağmen, “olayın oluş şekli, sanığın müştekiye çektiği mesajların ikişer dakika arayla ayni tarihte gerçekleştiği, bunun dışında bir mesaj bulunmadığı, mesajların seyri ve kapsamı nazara alındığında sanığın amacının müştekiye hakaret etmek olmadığı” şeklindeki kanuni olmayan ve yerinde görülmeyen gerekçeyle beraat kararı verilmesi, Kanuna aykırı ve O Yer Cumhuriyet Savcısının temyiz nedenleri ile tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden HÜKMÜN BOZULMASINA…

• Yargıtay 18. Ceza Dairesi’nin 2015/6772 E, 2015/8788 K Sayılı Kararı

…Sanığında iğneyi başka bir hemşireye vurdurup tanık doktor İ. P. katılanı kastederek ‘salak, geri zekalı, bize bunu yapan vatandaşa kim bilir ne yapar” şeklinde hakaret etmesi ve söylemin tanıklar N.. P.., E.. P.., İ.. Ş.. tarafından doğrulanması olayında, mahkemenin, görevini çalışma usullerine uygun bir şekilde ifa etmek isteyen katılanın eylemini haksız tahrik kabul ederek, sanığın mahkumiyeti yerine, kanuni olmayan gerekçe ile ceza vermeye yer olmadığına verilmesi, Kanuna aykırı ve katılan Ş.. Ç..’ın temyiz nedenleri yerinde görüldüğünden, tebliğnamedeki isteme aykırı olarak HÜKMÜN BOZULMASINA…

Hakaret Suçunun Cezası ve Nitelikli Halleri

Basit haliyle işlenmiş bi hakaret suçu kamu görevlisine karşı işlenmemişse cezası üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezasıdır. Adli para cezasına veya hapis cezasına karar verecek kişi hakimdir. İki cezayı aynı anda veremez.

• Hakaret suçunun mağduru  kamu görevlisi ise;
• Kamu görevlisinin görevinden dolayı hakarettin alenen işlenmesi,
• Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı hakaretin alenen işlenmesi
• Kamu görevlisinin mensup olduğu dinin kutsal değerlerine hakaretin alenen işlenmesi,

Halinde ceza altıda biri oranında artırılır.

Hakaret Suçunda Cezayı Azaltan Nedenler Nelerdir?

TCK m.129/3’e göre, Hakaret suçunun karşılıklı olarak işlenmesi halinde, olayın mahiyetine göre, taraflardan her ikisi veya biri hakkında verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

Hakaret Suçunun Kimler İşleyebilir?

Hakaret suçunun faili yalnızca gerçek kişiler olabilir, tüzel kişiler bu suçun faili olamaz. Fail, hakaret suçunu kasten işleyebilir. Failin olası kastı da cezalandırılır. Ancak failin taksirli hareketleri cezalandırılmaz.

Sosyal Medya Aracılığıyla Hakaret Suçu ve Cezası

Türk Ceza Kanunu’nun 125. maddesinin ikinci fıkrası “Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.” hükmünü ihtiva etmektedir. Böylece kişinin sosyal medyada “facebook”, “twitter”, “instagram” gibi sitelerde hakaret içeren cümleler sarf etmesi hakaret suçunu oluşturacaktır.

Sosyal medya aracılığı işlenen hakaret suçunun herkes tarafından görülebilecek bir ortamda yapılması Yargıtay’ın ifade ettiği şekli ile “sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçunun alenen işlendiği” bu nedenle TCK’nın 125/4. maddesi uyarınca suçun cezasında artırım yapılması gerektiği Yargıtay’ın yerleşik içtihatları ile sabittir. Bu nedenle sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçunun alenen işlendiği gözetilerek verilecek ceza 1/6 oranında artırılmalıdır.

Hakaret Suçunda Zamanaşımı Süresi

Kural olarak hakaret suçlarında 6 aylık zamanaşımı süresi vardır. Bu zamanaşımı süresi içinde şikayet yapılmazsa kovuşturma ve soruşturma yapılmaz.

• TCK 73/1- Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan suç hakkında yetkili kimse altı ay içinde şikayette bulunmadığı takdirde soruşturma ve kovuşturma yapılamaz.
• Hakaret suçunda genel zamanaşımı süresi 8 yıldır.

Hakaret Suçu Nasıl İspatlanır?

İsnadın mahkeme tarafından kabul görebilmesi için isnat edilen fiilin ispat edilmiş olması gerekir. Eğer suç isnadında bulunan kişi karşı tarafın hakaret ettiğini ispatlayamazsa ceza verilmez. Ancak, hakaret edilen kişi hakkında daha önce kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı varsa, bu durumda isnat ispatlanmış sayılır.

Hakaret suçunun ispatı çeşitli yollarla mümkündür. Günümüzdeki gelişmiş teknoloji, sayesinde artık suçların ispat olanakları artmıştır.

• TCK Madde 127 – (1) İsnat edilen ve suç oluşturan fiilin ispat edilmiş olması halinde kişiye ceza verilmez. Bu suç nedeniyle hakaret edilen hakkında kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı verilmesi halinde, isnat ispatlanmış sayılır. Bunun dışındaki hallerde isnadın ispat isteminin kabulü, ancak isnat olunan fiilin doğru olup olmadığının anlaşılmasında kamu yararı bulunmasına veya şikayetçinin ispata razı olmasına bağlıdır.
• (2) İspat edilmiş fiilinden söz edilerek kişiye hakaret edilmesi halinde, cezaya hükmedilir.

Hakaret Suçunda Deliller Şu Şekilde Sayılabilir;

• Tanık Beyanı,
• Telefon incelenmesi,
• Sosyal medya araçları,
• Yazılı her türlü delil,
• Ses kayıtları,
• Ve sair her türlü delil

Hakaret Suçu Şikayete Bağlı Bir Suç Mudur?

Hakaret suçunun basit hali şikayete bağlı bir suçtur.

• TCK Madde 131 – Hakaret suçunun soruşturulması ve kovuşturulması, kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenmediği sürece mağdurun şikayetine bağlıdır. Ancak, mağdur, şikayet etmeden önce ölürse veya suç ölmüş olan kişinin hatırasına karşı işlenmişse, ölenin ikinci dereceye kadar üstsoy ve altsoyu, eş veya kardeşleri tarafından şikayette bulunabilir. Bu hüküm, suçun mağdurun rızası olmaksızın işlenmesi durumunda adaletin sağlanmasını ve suçun cezasız kalmamasını amaçlamaktadır.

Hakaret Suçunda Uzlaşma

Uzlaştırmaya tabi suçlar kanun maddesinde tek tek sayılmıştır. Kural olarak hakaret suçu uzlaştırmaya tabi suçlar arasındadır. Basit hakaret suçunda  uzlaştırma yoluna gidilmesi  bir dava şartıdır. Yani yargılamaya geçilmeden önce hakaret eden ile hakarete uğrayan kişi adliye eliyle görüştürülür. Bu görüşme ile ilgili tebligatlar önceden taraflara gönderilir. Bu görüşmeden sonuç alınamaması durumunda hakaret davasına geçilir. Ancak kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen hakaret suçu şikayete tabi olmadığından uzlaştırmaya da tabi olmaz.

Stj. Av. Nursena Yıldız
Av. Serhan Cantaş

Blog Yazılarımız: Şerefsiz Hakaret Midir?