ÖRGÜTE ÜYE OLMA SUÇU (FETÖ/PYD)
GİRİŞ
Kamu barışına karşı suçlar başlığında düzenlenen terör örgütü kurma, yönetme ve üye olma suçu TCK’nın 220. Maddesinde düzenlenmiştir. Bu suç ile korunan hukuki değer, kamu güvenliği ve barışıdır. Terör örgütüne üye olma suçunu oluşturan temel unsur, örgütün amacını benimseyen ve örgüt hiyerarşisine dahil olma oluşturur. Ülkemizde 15 Temmuz hain darbe girişiminin ardından birçok kişi silahlı örgüte üye olma suçlamasıyla yargılanmaktadır.
Örgüte Üye Olma Suçu
Türk Ceza Kanunu’nda düzenlendiği şekli ile;
Madde 220- (1) Kanunun suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla örgüt kuranlar veya yönetenler, örgütün yapısı, sahip bulunduğu üye sayısı ile araç ve gereç bakımından amaç suçları işlemeye elverişli olması halinde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Ancak, örgütün varlığı için üye sayısının en az üç kişi olması gerekir. (2)
(2) Suç işlemek amacıyla kurulmuş olan örgüte üye olanlar, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2)
(3) Örgütün silahlı olması halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza dörtte birinden yarısına kadar artırılır.
(4) Örgütün faaliyeti çerçevesinde suç işlenmesi halinde, ayrıca bu suçlardan dolayı da cezaya hükmolunur.
(5) Örgüt yöneticileri, örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen bütün suçlardan dolayı ayrıca fail olarak cezalandırılır.
(6) Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca örgüte üye olmak suçundan da cezalandırılır. Örgüte üye olmak suçundan dolayı verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir. Bu fıkra hükmü sadece silahlı örgütler hakkında uygulanır.
(7) Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişi, örgüt üyesi olarak cezalandırılır. Örgüt üyeliğinden dolayı verilecek ceza, yapılan yardımın niteliğine göre üçte birine kadar indirilebilir.
(8) Örgütün cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. (1)
Örgüt Nedir?
Yukarıdaki madde metninde birçok suç birlikte düzenlenmiştir. Burada düzenlemiş olduğu örgüte üye olma suçu ise her türlü örgütü ifade etmektedir. Örgütün varlığı için üye sayısının en az 3 kişi olması gerekmektedir. Örgütün kurulma amacı yasaların suç saydığı eylemleri gerçekleştirmek olmalıdır.
Örgüte Üye Olma Nedir?
Örgüt üyesi, örgüt amacını benimseyen, örgütün hiyerarşik yapısına dahil olan ve bu suretle verilecek görevleri yerine getirmeye hazır olmak üzere kendi iradesini örgüt iradesine terk eden kişidir. Örgüt üyeliği, örgüte katılmayı, bağlanmayı, örgüte hakim olan hiyerarşik gücün emrine girmeyi ifade etmektedir. Örgüt üyesi örgütle organik bağ kurup faaliyetlerine katılmalıdır. Organik bağ, canlı, geçişken, etkin, faili emir ve talimat almaya açık tutan ve hiyerarşik konumunu tespit eden bağ olup, üyeliğin en önemli unsurudur. Örgüte yardımda veya örgüt adına suç işlemede de, örgüt yöneticileri veya diğer mensuplarının emir ya da talimatları vardır. Ancak örgüt üyeliğini belirlemede ayırt edici fark, örgüt üyesinin örgüt hiyerarşisi dahilinde verilen her türlü emir ve talimatı sorgulamaksızın tamamen teslimiyet duygusuyla yerine getirmeye hazır olması ve öylece ifa etmesidir. (Yargıtay 16.CD. 2015/3E, 2017/3E.)
Suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olmak, madde gerekçesinde belirttiği şekliyle “örgüte üye olmak fiili bir katılmadır, örgüte üye olmak için örgüt yöneticilerinin rızasının varlığına gerek yoktur. Tek taraflı iradeyle de örgüte katılmak mümkündür.” Şeklinde açıklanmış olsa dahi, örgüte yapılan katılımın fiili olması yine Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarında açıkladığı şekli ile örgütün disiplinli ve gizli olması fiili katılmayı tek başına yeterli bulmaması, fiili katılımın yeterli olmayacağını göstermektedir.
Burada dikkat edilmesi gereken husus, örgüt üyeliğinin değerlendirilmesinde, kişinin örgüte bilerek ve isteyerek katılması, kişinin bahse konu örgütün yapısını ve faaliyetlerini bilmesi, katılma iradesinin süreklilik arz etmesi ve örgüt kurucuları veya örgüt yöneticilerinin kişinin iradesini kabul etmiş olması koşulları aranmaktadır.
Yargıtay 16.CD. 2015/3E, 2017/3E. Sayılı Kararında “… Örgüt Üyeliği:
Tipik eylem unsuru; Örgüte üye olanlar, örgütte kurucu ya da yönetici konumunda olmayan, örgütün amacına yönelik nedensel hareketi olan, örgüt disiplinine bağlı, örgüt hiyerarşisi içinde yer alan kişilerdir. (Özek, Organize Suç, Syf. 241)
Örgüt üyesinin bu suçtan cezalandırılması için örgüt faaliyeti kapsamında ve amacı doğrultusunda bir suç işlemesi gerekmez ise de, örgütün varlığına veya güçlendirilmesine nedensel bir bağ taşıyan maddi ya da manevi somut bir katkısının bulunması gerekir. Üyelik mütemadi bir suç olması nedeniyle de eylemlerde bir süre devam eden yoğunluk aranır.
Dairemizce de benimsenen, istikrar kazanmış yargısal kararlarda da; silahlı örgüte üyelik suçunun oluşabilmesi için örgütle organik bağ kurulması ve kural olarak süreklilik, çeşitlilik ve yoğunluk gerektiren eylem ve faaliyetlerin bulunması aranmaktadır. Ancak niteliği, işleniş biçimi, meydana gelen zarar ve tehlikenin ağırlığı, örgütün amacı ve menfaatlerine katkısı itibariyle süreklilik, çeşitlilik ve yoğunluk özelliği olmasa da ancak örgüt üyeleri tarafından işlenebilen suçların faillerinin de örgüt üyesi olduğunun kabulü gerekir.”
Örgüte Üye Olma Suçunun Cezası Nedir?
TCK madde 220 Suç işlemek amacıyla kurulmuş olan örgüte üye olanlar, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (2)
- Suç işlemek amacıyla örgüte üye olma suçunun cezası 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasıdır.
Blog Yazılarımız: KASTEN YARALAMA SUÇU VE CEZASI
