Mirasın reddi, hukuksal niteliği itibariyle bir irade açıklamasıdır. O nedenle, hukuksal işlem ehliyetini ve reddin sonuçlarını bilme ehliyetini gerektirir. Mirasçı, hukuksal işlem ehliyetine sahip değilse mirası reddedemez. Mirasın reddini onun yerine “yasal temsilcisi” yapar.
Mirasbırakanın vefatının ardından miras gündeme gelir. Mirasbırakanın malvarlığı çoğu kez açık ve net bir biçimde bellidir. Fakat bazı durumlarda terekenin durumu belirli olmayabilir. Terekenin borca batık olabilir. Yasa koyucu bu durumda mirasçıların işini kolaylaştıracak hükümler getirmiştir. Mirasçılar, mirası kabul edebileceği gibi mirası reddedebilir.
Ret, açıklanması gereken bir irade açıklamasıdır. Susarak yani zımni olarak miras reddedilemez. Mirasın reddi, bozucu yenilik doğurucu bir haktır. Yenilik doğurucu hakların genel özelliği olan, bir kez kullanılmakla tükenir ve herhangi bir kayıt ve şarta bağlanamaz.
- Mirası reddeden kişi, tek taraflı irade beyanı ile bundan dönemez.
Kimler Mirası Reddedebilir?
Türk Medeni Kanunu bu hakkı yasal ve atanmış mirasçılara vermiştir. Miras açıldığında külli halef olan mirasçılar mirası reddedebilir. Mirasçılar ret hakkını kullanmadan vefat ederse, ret hakkı onun mirasçılarına geçer.
Mirasın Reddinin Süresi Ne Kadardır?
Mirası ret süresi “3 aydır.” Söz konusu süre hak düşürücü süredir. Fakat yasa koyucu kişilere, “haklı sebeplerin varlığı halinde” mahkemeye başvurarak bu sürenin uzatılmasını talep etme yetkisi vermiştir.
- Türk Medeni Kanunu Madde 615 – Önemli sebeplerin varlığı hâlinde sulh hâkimi, yasal ve atanmış mirasçılara tanınmış olan ret süresini uzatabilir veya yeni bir süre tanıyabilir.
3 aylık hak düşürücü sürenin başlama tarihi, “kişinin mirasçı olduğunu öğrenmen tarihinden itibaren” başlamaktadır. Günlük hayatta birçok durumda kişiler mirasçı olduğunu çok uzun zaman sonra öğrenebilmektedir.
Mirası Kabullenme Eylemlerinin Varlığı
Mirasçılar, üç aylık süre içerisinde tereke ile alakalı kabul içeren eylemlerde bulunurlarsa artık mirası reddedemezler. Çünkü zımni eylemlerle mirası kabul ettiği görülmektedir. Burada 3 aylık süre geçmese dahi bu hak kullanılamamaktadır.
Örneğin; Mirasçılık belgesinin çıkartılması, murise ait bankadaki paranın çekilmesi gibi işlemler zımni kabul beyanını içerir.
Reddeden Mirasçının Durumu Nedir?
Reddeden mirasçı, süresinde ve geçerli bir ret işlemi gerçekleştirmişse terekeyle ilgisi kesilir. Miras, mirası reddetmiş olan mirasçı sanki mirasbırakandan ölmüş gibi paylaşılır.
- Mirası reddi, miras payının tamamı için olur. Mirasın bir kısmı reddedilemez. Aynı şekilde mirasın reddi şarta bağlanamaz.
En yakın Mirasçıların Tamamının Mirası Reddetmesi
En yakın mirasçıların tamamı mirası reddetmesi halinde miras onların altsoyuna geçmeyecek zümre olarak mirası reddetmiş sayılacaklardır. Bu durumda miras bir sonraki zümreye geçecektir.
Örneğin; Üç çocuk ve eşi varsa mirasbırakanın, tüm çocuklarının mirası reddi halinde, miras onların altsoyuna geçmeyecektir. Mirasın tamamı sağ kalan eşin olacaktır.
Reddin İptali Davası Nedir?
Mirasın açılmasıyla birlikte hem mirasçının hem mirasbırakanın alacakları bakımından birtakım riskler doğar. Yasa koyucu, bu nedenle alacaklıları korumak için hükümler getirmiştir.
Malvarlığı, borcuna yetmeyen mirasçı, alacaklılarına zarar vermek amacıyla mirası reddederse, alacaklıları veya iflas dairesi ret tarihinden başlayacak “6 ay” içinde Reddin İptali davası açabilir.
Miras Nasıl Reddedilir?
Mirasın reddi mahkemeye verilecek bir dilekçe ile reddedilmelidir. Mahkemede sözlü veya yazılı beyan ile miras reddedilebilir.
Mirasın Reddi Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme Neresidir?
Mirasın reddinde görevli mahkeme “Sulh Hukuk Mahkemeleridir.” Yetkili mahkeme ise “ Mirasbırakanın yerleşim yeri mahkemesidir.”
Örneğin; Mirasbırakanın yerleşim yeri Kırıkkale ise, Mirasın Reddi Davası için görevli ve yetkili mahkeme “Kırıkkale Sulh Hukuk Mahkemeleridir.”
Blog Yazılarımız: ERKEN TAHLİYE NEDENİYLE KİRA KAYBI ALACAĞI DAVASI
Av. Serhan Cantaş
