Mirasçılar genel olarak mirasın paylaşımının nasıl olacağını serbestçe kararlaştırırlar. Fakat miras paylaşımı sırasında çıkan uyuşmazlıklar sonucu mirasın paylaşılamaması durumunda her mirasçının açmaya yetkili olduğu “Terekenin Taksimi Davası” açılır.
Terekenin taksimi davasının halk arasındaki ismi miras paylaşımı davasıdır. Tereke, miras bırakanın ölümünden sonra ondan geriye kalan mirasa konu olabilecek her türlü değerin toplamının genel adıdır.
Miras bırakanın vefatı ile birlikte mirasçılar üzerine geçen haklar ve borçlar mirasçılar üzerinde “Elbirliği Mülkiyeti” oluşturur. Bunun anlamı bütün mallar üzerinde pay oranına göre bir hak sahipliğinin bulunmasıdır. Kimse bir varlık üzerinde tüm yetkilere sahip değildir. Herkes payı oranında her varlık üzerinde hak sahibidir. Bunun sonucu olarak herkes, her şey üzerinde hak sahibi olduğu için kimse istediği gibi tasarrufta bulunamaz.
İşte bu elbirliği mülkiyetini sona erdiren dava, mirasın paylaşımı davasıdır. Mirasçılar payları oranında terekeyi bölüşürler ve elbirliği mülkiyeti sona erer.
Miras Paylaşımı Davası Nasıl Açılır?
Genel kural miras paylaşımı, mirasçıların aralarında serbestçe yapacağı anlaşma ile yapılır. Uyuşmazlık çıkması halinde ise yetkili mahkemeye başvurup bunun hakimce yapılmasını isteyebilirler. Dava yolu daha uzun ve sıkıntılı bir yol olduğu için genelde önerilen mirasçıların kendi aralarında bir anlaşma ile bunu düzenlemeleridir. Kendi aralarında anlaşamayan mirasçıların ise “Mirasın Paylaşımı Davası” açmaktan başka çareleri yoktur.
Terekenin aynen taksiminin mümkün olduğu durumlar açısından pek bir sorun yoktur. Hakim terekeyi pay oranlarına göre paylaştıracak ve davayı sonlandıracaktır. Fakat Terekenin aynen taksiminin mümkün olmadığı durumlarda örneğin, bir dairenin aynen taksimi gündeme gelemeyeceği için “malın satışı” gündeme gelecektir.
Değerinde Önemli Azalma Olacak Malın Durumu
Mirasçılar tereke içerisinde bulunan ve bölünmesi halinde önemli şekilde değer kaybedecek tereke malının bir mirasçıya özgülenmesine karar verebilirler. Genellikle arsa konularında anlaşmazlık çıkan bu hususta bir arsanın asıl değerinin, bölünmesinin ardından önemli bir düşüş gerçekleşecek olması durumunda bir mirasçıya özgülenmesine karar verebilirler. Bu konuda tartışma çıkması konusunda bu mal satılır ve elde edilen bedel mirasçılara bölüştürülür. Satış artırma yolu ile yapılabilir. Hakimin kararı ile artırma, mirasçılar arasında veya herkese açık olarak yapılabilir.
Miras Paylaşımı Davası Nerede Açılır?
Terekenin taksimi davasında görevli mahkeme “Sulh Hukuk Mahkemeleridir”.
Terekenin taksimi davasında yetkili mahkeme ise miras bırakanın “son ikamet yeri mahkemesidir”.
Kimler Bu Davayı Açabilir?
Mirasçılardan her biri kanunca veya sözleşmeye göre bu elbirliği mülkiyetini sürdürmek zorunda olmadığı sürece miras paylaşım davasını açabilir.
Dava açmadan önce gerekli olan “Mirasçılık Belgesi” bulunması gerekir.
Miras Paylaşımı Davasında Süre(Zamanaşımı) Var Mıdır?
Söz konusu davanın açılması için herhangi bir süre öngörülmemiştir. Mirasın başlangıcından miras ortaklığının son bulmasına kadar her zaman bu dava açılabilir.
Blog Yazılarımız: Miras Sözleşmesi Nedir? Miras Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Av. Serhan Cantaş