Genital Muayene Suçu ve Cezası Nedir? (TCK madde 287)

Genital muayene suçu, yargı kararı olmaksızın kişiyi genital muayeneye göndermek veya genital muayeneyi yapmaktır.

Genital muayene suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 287. maddesinde “Adliyeye Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenmektedir.

Madde 287- (1) Yetkili hakim ve savcı kararı olmaksızın, kişiyi genital muayeneye gönderen veya bu muayeneyi yapan fail hakkında üç aydan bir yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(2) Bulaşıcı hastalıklar dolayısıyla kamu sağlığını korumak amacıyla kanun ve tüzüklerde öngörülen hükümlere uygun olarak yapılan muayeneler açısından yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz.

Bu suç ile korunmak istenen hukuki yarar, insan onurunun dokunulmazlığının bir uzantısı olan kişiliğin serbestçe oluşturulması, geliştirilmesi hakkı, beden bütünlüğü ve cinsel dokunulmazlıktır.

Bu suçun faili herkes olabilir. Mağdur ise yaşına, cinsiyetine, uyruğuna bakılmaksızın herkes olabilecektir.

Genital muayene suçunun konusu, muayeneye götürülen veya muayene edilen bireyin genital organlarıdır. Suçun kapsamına sadece jinekolojik muayene girmez, anüs bölgesine yapılan muayenelerde de bu suç oluşacaktır.

Genital Muayene Suçunun Unsurları

Yetkili hakim ve savcı kararı olmaksızın, kişiyi genital muayeneye göndermek veya genital muayeneyi yapmak bu suçu oluşturacaktır. Bu sebeple, yetkili hakim ve savcı kararıyla soruşturma veya kovuşturma ile bağlantılı olarak genital muayene yapılması suç değildir.

Bulaşıcı hastalıklar dolayısıyla kamu sağlığını korumak amacıyla kanun ve tüzüklerde öngörülen hükümlere uygun olarak yapılan muayeneler hukuka uygun olup bu suçu oluşturmayacaktır.

Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Adli Para Cezası: Türk Ceza Kanununda yer alan suçların işlenmesi durumunda bu suçları işleyen kişilerin, bu suçlara karşılık adli para cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanan yaptırımdır. Genital muayene suçu kapsamında hükmedilen hapis cezası 1 yıl ve altında olduğu için adli para cezasına çevrilebilir.

Cezanın Ertelenmesi: Mahkeme tarafından mahkumiyet kararıyla belirlenen hapis cezasının cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir.Genital muayene suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası 2 yıl ve altında olduğundan ertelenebilir.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması: Sanık hakkında verilen hüküm belli bir denetim süresi içinde sonuç doğurmaz, denetimli serbestlik yükümlülüklerine uyarsa dava ve verilmiş ceza düşer. Genital muayene suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası 2 yıl ve altında olduğundan hükmün açıklanmasının geri bırakılması (hagb) kararı verilebilecektir.

Şikayet Süresi, Zamanaşımı ve Uzlaşma

Şikayet Süresi:  Genital muayene suçu, şikayete tabi suçlar arasında değildir. Suç savcılık tarafından re’sen soruşturulur. Bu sebeple mağdurun şikayetçi olmasından sonra şikayetten vazgeçmesi durumunda kamu davasının düşmesi sonucunu doğurmaz. Suç, dava zamanaşımı süresince her zaman soruşturma konusu yapılabilecektir.

Zamanaşımı: Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde dava açılmamışsa veya dava açılmasına rağmen kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucu doğuran ceza hukuku kurumudur. Genital muayene suçunda yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. 

Uzlaşma: Uzlaşma, suç isnadı altındaki şahıs ile suçtan dolayı mağdur olan şahsın bir uzlaştırmacı aracılığıyla anlaşmasıdır. Genital muayene suçu, uzlaşmaya tabi suçlar arasında değildir.

Görevli Mahkeme

Genital muayene suçunda görevli mahkeme, Asliye Ceza Mahkemesidir. 

Soruşturma ve Kovuşturma

Soruşturma aşamasında kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilebilecektir.

Kovuşturma aşamasında basit yargılama usülü uygulanır.

Genital Muayene Suçu Yargıtay Kararları


  • Yargıtay 14. C.D. 17/05/2021 Tarihli, 2016/8402 E., 2021/3450 Sayılı Kararında

“Dosya kapsamına göre kadın hastalıkları ve doğum uzmanı olarak çalışan sanığın yanına geldiği tarihte on altı yaşı içerisinde bulunduğu anlaşılan mağdurenin hukuken geçerli rızasına istinaden muayene işleminin yapıldığına dair aşamalardaki ifadeleri ile bunu destekleyen Sevil’in beyanları, savunma ve tüm dosya içeriği nazara alındığında, sanığın üzerine atılı genital muayene suçunun kanuni unsurları itibarıyla oluşmadığı gözetilerek beraati yerine yazılı şekilde mahkûmiyetine karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.”

Blog Yazılarımız: Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu ve Cezası (TCK madde 134)

Av. Tuğçe Çığlı
Av. Serhan Cantaş