Dava açılabilmesi için dava dilekçesi şarttır. Dava dilekçesi, davalıya yönelik iddia ve talepleri ile ilgili davacının mahkemeden hukuki koruma talep ettiği yazılı beyanıdır.
Dava dilekçesinde hangi unsurların bulunması gerektiği Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 119’da düzenlenmektedir. Bunlar:
(a) Mahkemenin adı
(b) Davacı ile davalının adı, soyadı ve adresleri
(c) Davacının Türkiye Kimlik Numarası
(ç) Varsa tarafların kanuni temsilcilerinin ve davacı vekilinin adı, soyadı ve adresleri
(d) Davanın konusu ve malvarlığı haklarına ilişkin davalarda, dava konusunun değeri
(e) Davacının iddiasının dayanağı olan bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetleri
(f) İddia edilen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği
(g) Dayanılan hukuki sebepler
(ğ) Açık bir şekilde talep sonucu
(h) Davacının, varsa kanuni temsilcisinin veya vekilinin imzası
Dilekçede bulunması gereken bu unsurlardan bazılarının yokluğu halinde hakim taraflara eksikliğin giderilmesi için “bir hafta” kesin süre verecektir. Bu unsurlar b, c, ç, ğ ve h bentlerinde belirtilen unsurlardır. Sayılan bu unsurlar dışında kalanlar dava dilekçesinin zorunlu değil, ihtiyari unsurlarıdır. Zorunlu bu unsurların bir haftalık kesin süre içerisinde eksikliğin giderilmemesi halinde “Davanın Açılmamış Sayılmasına” karar verilecektir.
Buna göre, taraflar ile kanuni ve iradi temsilcilerinin adı soyadı ve adreslerinde, davacının Türkiye Kimlik numarasında, talep sonucu ve imzalarında bir eksiklik bulunması halinde hakim öncelikle eksikliğin giderilmesi için bir haftalık kesin süre verecektir, buna rağmen eksiklik giderilmezse davanın açılmamış sayılmasına karar verilecektir.
Dilekçede Olması Zorunlu Olan Talep Sonucu Nedir?
Talep sonucu, davacının mahkemeden hüküm altına alınmasını istediği şeydir.
Davacı, talep sonucunu açık bir şekilde dava dilekçesinde göstermelidir. Bu açıklık hem asıl talepler için hem de yan talepler (faiz, tazminat vs.) için geçerlidir. Talep sonucu davanın zorunlu unsurudur. Mahkeme talep sonucuna göre davanın türünü saptayacaktır. Davanın kabulü durumunda mahkeme talep sonucunu aynen hüküm fıkrası olarak kararına yazabilecektir.
Dava dilekçesinde yer alması gereken bu unsurun zorunlu olmasının sebebi öncelikle “Taleple Bağlılık İlkesi” uyarınca hakim tarafların talebi ile bağlıdır. Hakim, tarafların talebinden daha fazlasına karar veremez ancak daha azına karar verebilecektir. Diğer sebebi ise talep sonucunun değiştirilmesi ve genişletilmesi de iddianın genişletilmesi ve değiştirilmesi yasağına tabi olmasıdır. Bilindiği üzere dilekçeler aşamasının bitmesi ile birlikte davacı yeni talepler ileri sürmesi veya ileri sürdüğü mevcut taleplerini değiştirmesi ancak “karşı tarafın açık rızası” ile veya “ıslah” ile mümkün olabilmektedir. Bu sebeple davacı nelerin hüküm altına alınmasını istediğini açık ve eksiksiz bir şekilde dava dilekçesinin talep sonucu bölümünde belirtilmelidir.
Belirtmek gerekir ki talep sonucu açık değilse, hakim davacıya talep sonucunu açıklattıracaktır. Bunun dayanağı 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 31. maddesidir.
- Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir.
Bu sebeple davacı talebini açık ve çelişki doğurtmayacak şekilde belirtmelidir. Dava bu talebe göre yürütülecek, davanın türü talebe göre belirlenecek ve hüküm bu talep esas alınarak tesis edilecektir.
Belirtmek gerekir ki Cevap Dilekçesinin unsurları da 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 129. maddesinde belirtilmiştir. Bunlar:
(a) Mahkemenin adı
(b) Davacı ile davalının adı, soyadı ve adresleri; davalı yurt dışında ise açılan dava ile ilgili işlemlere esas olmak üzere yurt içinde göstereceği bir adres.
(c) Davalının Türkiye Kimlik Numarası
(ç) Varsa, tarafların kanuni temsilcilerinin ve davacı vekilinin adı, soyadı ve adresleri.
(d)Davalının savunmasının dayanağı olan bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetleri.
(e) Savunmanın dayanağı olarak ileri sürülen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği
(f) Dayanılan hukuki sebepler
(g) Açık bir şekilde talep sonucu
(ğ) Davalının veya varsa kanuni temsilcisinin yahut vekilinin imzası.
Burada sayılan unsurlardan hukuki sebepler dışındaki unsurlar zorunludur. Dava dilekçesinde talep sonucuna açık bir şekilde yer verilmelidir. Talep sonucunun artırılması veya değiştirilmesi de davalı açısından savunmayı değiştirme ve genişletme yasağına tabidir.
Bir Haftalık Kesin Süre İçinde Talep Sonucunun Açıklanmaması Hakkında Yargıtay Kararı
- Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2014/16920E. 2015/3787 Sayılı Kararında
“Mahkemece, davanın menfi tespit davası olarak açıldığı ve talepte hem borç miktarının tespiti hem de ipoteğin kaldırılması talep edilmesine karşın davacıların kullanmış oldukları krediler yönünden hangi miktarda ve hangi sözleşmelere dayalı olarak borçlarının belirtilmediği, dolayısıyla talep sonucunun belli olmadığı, buna göre davacı vekiline dava değeri ve talep sonucu açıkça belirtilmek üzere bir haftalık kesin süre verildiği, kesin süre içerisinde talep sonucu açıklanmadığı gerekçesiyle HMK’nın 119/2. maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi doğru görülmüştür.”
Talep Sonucunun Açıkça Belirtilmesi Hakkında Yargıtay Kararı
- Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2015/35837E. 2018/18438 Sayılı Kararında
“Somut uyuşmazlıkta, davacı vekili tarafından, dava dilekçesinde belirtilen fazla çalışma ve hafta tatili ücreti taleplerinden, her bir kalem için istenen talep miktarları ayrı ayrı gösterilmemiş, hüküm altına alınması istenen bu taleplerin toplam miktarı olarak 50,00 TL’ye hükmedilmesi istenmiş, 04.03.2015 havale tarihli ıslah dilekçesiyle de bu alacak kalemleri ayrıştırılmaksızın talep 50,00’den 13.992,67 TL’ye çıkartılmıştır. Dava dilekçesindeki eksiklik giderilmediği gibi ıslah dilekçesiyle de bu kalemlerin ayrı ayrı ne miktarda artırıldığı belirsiz kalmıştır. Mahkeme tarafından ise, söz konusu alacak kalemleri için talep sonucu ayrıştırılıp açıklanması adına davacı vekiline süre verilmemiştir. Saptanan bu durum karşısında mahkemece öncelikle dava dilekçesinde toplam 50,00 TL miktarlı olarak belirtilen fazla çalışma ve hafta tatili ücreti talebinin, her bir kalem için ayrı ayrı ne kadar miktarda olduğu açıklattırıldıktan sonra hüküm kurulması gerekmektedir.”
Blog Yazılarımız: Karar Verilmesine Yer Olmadığı Kararı
Av. Tuğçe Çığlı
Av. Serhan Cantaş
