Taksirle Yaralama Suçu

Giriş

Kasten yaralama suçu Türk Ceza Kanunu 89. maddesinde düzenlenmiştir. Bu suçta korunan değer, kişinin fiziki ve psikolojik bütünlüğüdür. Taksirli fiil bir fiille bir başkasını yaralayan, yani birinin vücuduna acı veren, sağlığını veya algılama yeteneğini bozan kişi bu maddeye göre cezalandırılacaktır. 

Taksirle Yaralama Suçu Nedir?

Taksirle yaralama suçu, aşağıdaki maddede belirtildiği gibi; bir başkasının vücuduna acı vermek, sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olmak suretiyle gerçekleştirilir. Maddeden de anlaşılacağı suretle taksirle yaralama suçu bir seçimlik hareketli suçtur.Yani maddede sayılan şartlardan herhangi birini gerçekleşmesi durumunda suç oluşacaktır. Tabii ki bu şartlar birlikte de gerçekleşebilir.

Madde 89- (1) Taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.

Taksir Nedir?

Burada suçun isminde de bulunan taksir kavramına kısaca değinmekte fayda vardır. Taksir temel itibariyle kişinin dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranarak öngörmediği, istemediği neticeyi gerçekleştirmesidir. Nitekim Türk Ceza Kanununun 22. maddesinde de şöyle düzenlenmiştir;

Madde 22- (2) Taksir, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanuni tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir. 

Taksirli fiile, çoğu trafik kazası örnek olarak gösterilebilir. Burada da sürücü dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranarak öngörmediği bir neticeyi gerçekleştirmektedir.

Yine maddede “başkasının vücudu” olarak geçtiği için, kişinin kendisine karşı yaptığı taksirli yaralama fiilleri bu suçun kapsamına girmemektedir. 

Taksirli Suçun Kendine Has Hükümleri

Yine bu suç bir taksirli suç olduğundan, 22. madde de düzenlenen diğer taksirli suç hükümlerine de tabidir. Bu hükümlerden özellikle 22/6’da belirtilen hüküm önemlidir.

Madde 22

(6) Taksirli hareket sonucu neden olunan netice, münhasıran failin kişisel ve ailevi durumu bakımından, artık bir cezanın hükmedilmesini gereksiz kılacak derecede mağdur olmasına yol açmışsa ceza verilmez; bilinçli taksir halinde verilecek ceza yarıdan altıda bire kadar indirilebilir

Kanun koyucu bu madde; bazı durumlarda taksirli fiil sonucunda meydana gelen neticenin  ailevi veya kişisel bağlar bakımından verilecek cezadan çok daha ağır bir mağduriyet, üzüntü meydana getireceğinden ayriyeten bir ceza verme gereksinimi duymamıştır.

Taksirle Yaralama Suçunun Nitelikli Halleri

Taksirle yaralama suçunun nitelikli halleri cezanın artırım oranına göre iki farklı grupta derecelendirilmiştir. 

İlk Grup Nitelikli Haller

İlk grup olarak TCK  89/2’de bahsedilen haller sayılabilir. Eğer Taksirle yaralama fiili sonucunda 2. fıkrada belirtilen neticeler gerçekleşecek olursa, verilecek olan ceza ilk fıkraya (suçun temel haline) göre yarı (½) oranında artırılacaktır.

Türk Ceza Kanunu 89/2. maddesi;

a) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına;

Bu nitelikli halde belirtilmesi gereken önemli nokta, “sürekli” ifadesidir. Buradaki süreklilik kavramı kişinin tedavi süresi bittikten sonrasını kapsamaktadır. Yani kişinin tedavi süresi ne kadar uzun sürecek olsa da, tedavi sonucunda işlevi zayıflayan organ veya duyunun iyileşeceği biliniyorsa bunu (tedavi süreci uzun sürse de) sürekli zayıflama kavramı kapsamında değerlendirmemek gerekecektir.

b) Vücudunda kemik kırılmasına;

Kanun koyucu kemik kırılmasını da vücudun temel unsurlarından birine, tam olarak eski haline dönemeyecek derecede bir zarar verdiğinden dolayı cezayı ağırlaştırıcı ( nitelikli) haller arasında saymıştır.

c) Konuşmasında sürekli zorluğa neden olma;

Bu nitelikli halin konuluş amacı ise; kişinin sosyal hayatını derinden etkileyen bu fiilin daha fazla cezalandırılması gerektiği görüşüdür.

d) Yüzünde sabit ize,

e) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,

f) Gebe bir kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına

neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza, yarısı oranında artırılır.

İkinci Grup Nitelikli Haller

İkinci grup olarak da 89/3’teki neticeler sayılabilir. Eğer Taksirle yaralama fiili sonucunda üçüncü fıkrada belirtilen neticeler gerçekleşirse ilk fıkraya göre ve 1 kat artırılacaktır. 

Türk Ceza Kanunu Madde 89 (3) Taksirle yaralama fiili, mağdurun; 

a) İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine, 

b) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine, 

c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına, 

d) Yüzünün sürekli değişikliğine, 

e) Gebe bir kadının çocuğunun düşmesine, 

neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza, bir kat artırılır

Buradaki derecelendirmenin sebebi fiil sonucunda meydana gelen neticelerin ciddiyetidir.

Taksirli fiilin birden fazla kişiyi yaralaması sonucunda ise verilecek ceza altı aydan üç yıla kadar hapis cezası verilecektir. Aynı örnek üzerinden gidecek olursak; trafik kazasındaki aracın aynı fiille birden fazla kişiyi yaralaması durumunda bu fıkraya göre hüküm kurulacaktır.

Türk Ceza Kanunu Madde 89 (4) Fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde, altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

Taksirle Yaralama Suçu Şikayete Bağlı Bir Suç Mudur?

Taksirle yaralama suçunda uygulanacak kovuşturma usulü 89/4’de düzenlenmiştir.  Bu suç için soruşturma ve kovuşturma başlatılabilmesi şikayete bağlıdır. Yani Cumhuriyett savcısı kendisine gelen bir şikayet bulunmadıkça, her ne kadar bu suçun işlendiğinden haberi olsa dahi, herhangi bir soruşturma başlatamayacaktır. 

Türk Ceza Kanunu Madde 89 (5)Taksirle yaralama suçunun soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlıdır. Ancak, birinci fıkra kapsamına giren yaralama hariç, suçun bilinçli taksirle işlenmesi halinde şikâyet aranmaz.

Buradaki şikayet süresi ise, suçun işlenmesinden ve failin belirlenmesinden itibaren 6 aydır. Bu süre dolduktan sonra bu fiilden kaynaklı bir şikayette bulunulamaz.

• Ancak yaralama fiilinin TCK 22/3’te düzenlenen bilinçli taksir ile işlenmesi durumunda soruşturma başlatılabilmesi için herhangi bir şikayet aranmayacaktır. Cumhuriyet savcısı soruşturmayı re’sen (kendiliğinden) de başlatabilecektir.

Taksirle Yaralama Fiilinin Hapis Cezası Ne kadardır?

Taksirle yaralama fiili sonucundaki yaptırım ise;

• Suçun ilk fıkradaki temel sekli için: üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası hükmolunacaktır.
• İkinci fıkrada düzenlenen nitelikli haller için: birinci fıkraya göre belirlenen ceza, yarısı oranında artırılır
• Üçüncü fıkradaki nitelikli haller için: Neden olmuşsa, birinci fıkraya göre belirlenen ceza, bir kat artırılır
• Fiilin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde, altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunacaktır.

Taksirli Yaralama Suçunda Yetkili ve Görevli Mahkeme Neresidir?

Taksirle yaralama suçunda, basit veya nitelikli hali ayırt edilmeksizin dava asliye ceza mahkemesinde görülecektir. Yetkili mahkeme ise taksirli yaralama fiilinin gerçekleştiği yer mahkemesidir.

Blog Yazılarımız:

KASTEN YARALAMA SUÇU VE CEZASI

Stj. Av. Hasan Yaşar Güneş
Av. Serhan Cantaş