6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu, yabancıların Türkiye’ye girişleri, kalışları ve çıkışlarıyla başta olmak üzere yabancıların talep ettiği koruma ve sağlanacak korumanın kapsamı ve uygulamasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. İşbu yasanın konusu ve amacı budur.
- MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı; yabancıların Türkiye’ye girişleri, Türkiye’de kalışları ve Türkiye’den çıkışları ile Türkiye’den koruma talep eden yabancılara sağlanacak korumanın kapsamına ve uygulanmasına ilişkin usul ve esasları ve İçişleri Bakanlığına bağlı Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün kuruluş, görev, yetki ve sorumluluklarını düzenlemektir.
İkamet İzni Alma Zorunluluğu Var Mıdır?
6458 sayılı Kanun’un 19. Maddesinde belirtildiği şekli ile vizenin veya vize muafiyetinin tanıdığı süreden ya da 90 günden fazla kalacak yabancıların ikamet izni almaları zorunludur.
İşbu maddeye göre Türkiye’de ikamet izni almanın zorunlu olduğu durumlar;
- Vizenin veya vize muafiyetinin tanıdığı süreden fazla kalmak istenmesi hali
- 90 günden fazla kalınması hali
Bu iki durumdan birinin varlığı halinde yabancı ikamet izni almak zorunluluğundadır. İkamet izni alan yabancı bu ikamet iznini aldığı tarihten itibaren 6 ay içinde kullanmazsa ikamet izni geçerliliğini kaybeder.
İkamet İzni Çeşitleri Nelerdir?
İkamet izni çeşitleri 6458 sayılı Kanun’un 30. Maddesinde sayılmıştır. İşbu maddeye göre ikamet izinlerini sıralayacak olursak;
1. Kısa Dönem İkamet İzni
Türkiye’de taşınmazı olan yabancılar, Ticari bağlantı veya iş kuracaklar, Hizmet içi eğitim programına katılacaklar, Turizm amaçlı kalacaklar vb. Yasada sayılan nedenlerle en fazla 1 yıllık olmak üzere verilebilir.
2. Aile İkamet İzni
Türk vatandaşlarının veya ikamet izinlerinden birine haiz yabancıların; yabancı eşine ve çocuğuna en fazla 2 yıllık ikamet izni verilebilir.
3. Öğrenci İkamet İzni
Türkiye’de bir yüksek öğretim kurumunda ön lisans,, yüksek lisans ya da doktora öğrenimi görecek yabancılara öğrenci ikamet izni verilir. Öğrenim süresince birer yıllık sürelerle öğrenci ikamet izni verilebilir.
4. Uzun Dönem İkamet İzni
Türkiye’de kesintisiz en az 8 yıl ikamet izniyle kalmış olan ya da Güç Politikaları Kurulunun belirlediği şartlara uyan yabancılara, Bakanlığın onayıyla valilikler tarafından süresiz ikamet izni verilir.
5. İnsani İkamet İzni
6. İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni
İkamet İzni Başvurusu Nasıl Yapılır?
İkamet izni başvurusu Türkiye’de yapılabileceği gibi yurtdışında başka bir ülkede de yapılabilir.
İkamet izni başvurusu, yabancının vatandaşı olduğu ülkenin veya bulunduğu ülkedeki Türk Konsolosluklarına yapılır. Konsolosluk söz konusu başvuruyu Genel Müdürlüğe iletir. Genel Müdürlük gerekli incelemeleri yaptıktan sonra kişinin ikamet izni başvurusunun kabulu veya reddedilmesi ile ilgili olarak Konsolosluğu bilgilendirir. İşbu başvuru en geç doksan gün içinde sonuçlandırılması gerekmektedir.
Bazı istisnai hallerin varlığı halinde ise, ikamet izni başvurusu ilgili valiliklere yapılabilir.
Yukarıda saymış olduğumuz ikamet izinlerinden birisi için başvuracak yabancı hangisine başvuracağı ve hangi hukuki sebeple alakalı olarak başvuracağıyla ilgili detaylı bir inceleme gerekmektedir. Bu nedenle ikamet izni başvurusunu bir avukat aracılığıyla takip etmek mantıklı olacaktır.
İkamet İzni Uzatılabilir mi?
İkamet izinlerinin uzatılması için başvuruda bulunulabilir. Bu başvuru ikamet izni süresinin dolmasına 60 gün kalmasından itibaren ve her halde ikamet izni süresi dolmadan önce yapılabilir. Bu başvuru ilgili valiliğe yapılacaktır.
İkamet izni uzatma başvurusunda bulunan kişilere bir belge verilir. Bu belge, kişilerin başvurusu sonuçlanana kadar Türkiye’de ikamet izni verir. Kişilerin ikamet izinleri bitmiş olsa dahi söz konusu başvuru beklenir.
Çalışma İzninin İkamet İznine Etkisi Nedir?
4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun uyarınca 11.04.2014 tarihinden itibaren çalışma izni alan yabancıların çalışma izni, aynı zamanda ikamet izni sayılır. Çalışma izni almış olan yabancıların ayrıca ikamet izni almaları gerekmemektedir.
Blog Yazılarımız: Çalışma İzni Başvurusu