6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun ile beraber ülkemizde spor ile ilgili yapılan müsabaka, antrenman veya organizasyonlarda meydana gelen şiddet vb. olayların önüne geçmek ve ülkemizin kanayan yarası haline dönüşen “holiganlık” adı altında şiddeti amaç edinmiş kişilerce gelişen elzem olaylar sonucu böyle bir kanunun varlığı zorunlu hale gelmiştir.
Söz konusu kanunda düzenlenen birçok suç tipi, tedbir ve ceza mevcuttur. Bunların en önemlilerinden birisi haline gelen ve oldukça geniş bir uygulama alanı olan “Seyirden Men” tedbiri oldukça önem arz etmektedir. 6222 sayılı kanun genel manada “spor” kelimesini içerip, genelde anlaşılanın aksine sadece futbol değil sporun her alanında uygulama alanı bulmaktadır.
Seyirden Men genel olarak bir ceza olarak anlaşılsa da içerisinde hem cezayı hem tedbiri barındıran bir yaptırımdır. Şöyle ki, kişi 6222 sayılı kanunda belirtilen bir suç işlemişse kişiye uygulanacak 18.madde “Seyirden Yasaklama”, kişiye müsabaka, antrenman ve organizasyonlara katılma yasağı getirdiği gibi bir yandan da kişiye belli bir süre en yakındaki kolluk birimine imza tedbiri uygulamaktadır.
Seyirden Men Nedir?
6222 sayılı Kanun’da belirttiği üzere Seyirden men, kişinin bu kanunda tanımlanan veya yollamada bulunulan ilgili kanunlardaki suçlardan dolayı kurulan hükümde, güvenlik tedbiri olarak seyirden yasaklama cezası verilir. Yani bu kanun kapsamında bir suça karışan kişi hakkında seyirden men cezasına hükmolunur.
Kanun Koyucu maddenin içerisinde seyirden yasaklamayı ayrıca tanımlamıştır. “Seyirden yasaklanma ibaresinden kişinin müsabakaları ve antrenmanları izlemek amacıyla spor alanlarına girişinin yasaklanması anlaşılır.” diye tanımlamıştır.
Seyirden Men Cezasının Süresi Ne Kadardır?
Seyirden Men cezasının süresi belli durumlara göre değişiklik gösterebilir. Bu ikili ayrımı şöyle açıklayabiliriz;
a)Öncelikle eğer bir mahkemece kurulan hükümde ceza infazına yer verilmiş ise seyirden yasaklama tedbirinin süresi bu cezanın infazı tamamlandıktan sonra başlar. Cezanın infazının tamamlanmasından itibaren “1 yıl” geçmesiyle tedbir kendiliğinden ortadan kalkar.
b)Eğer bu güvenlik tedbirine mahkemece verilen hükümde kovuşturmaya yer olmadığı kararı ile birlikte hükmedilirse bu halde hükmün kesinleştiği tarihten itibaren “1 yıl” geçmesiyle sona erer.
Seyirden Men Cezasının Spor Alanları Dışında Uygulanması
Bu maddenin ikinci fıkrasında düzenlenen ve spor alanları dışında işlenen suçlar nedeni ile oluşacak suçlarda uygulama alanı bulması için şöyle bir fıkra eklenmiştir.
“Taraftar gruplarınca spor alanlarının dışında işlenecek kasten yaralama, hakaret içeren tezahürat ve mala zarar verme suçları bakımından da uygulama alanı bulur.”
Getirilen fıkra ile birlikte spor alanları dışında gerçekleşen ama spor müsabakası vb. durumlarla ilgili olan bu olaylarda da kişiler cezalandırılmak istenmiştir.
Seyirden Men Tedbiri Ne Zaman Başlar?
Tedbir kararının uygulanması, soruşturma açıldığı anda şüpheli konumuna düşen kişi hakkında “derhal uygulanır.” Soruşturma evresinde Cumhuriyet Savcısı, kovuşturma aşamasında mahkemece tedbirin kaldırılmasına karar verilmediği takdirde tedbir uygulanmaya devam olunur.
Seyirden Yasaklama Tedbiri Nasıl Ortadan Kalkar?
Koruma tedbiri olarak uygulanan ve kişinin seyirden yasaklama olarak uyguladığı imza yükümlülüğü sadece şu hallerde ortadan kaldırılabilir.
- Cumhuriyet savcısı veya mahkeme tarafından kaldırılmasına karar verilmesi,
- Kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi,
- Sanık hakkında beraat veya düşme kararı verilmesi,
hallerinden birisi gerçekleştiğinde tedbir derhal kaldırılır.
Spor Müsabakalarında Alkol ve Uyuşturucu Halinde Olan Kişi
Alkol veya uyuşturucu madde etkisinde olan kişinin açıkça anlaşılır olması durumunda kolluk birimleri kişiyi spor alanına almaz. Bu şekilde spor alanlarına girmeye çalışan ve girdiyse çıkmamakta ısrar eden kişi zor kullanılarak çıkarılır ve kişi hakkında “1 yıl süreyle seyirden yasaklama tedbiri” uygulanır.
Yasaklama Tedbiri Nasıl Uygulanır?
Bu maddeye göre hakkında seyirden yasaklama kararı verilen kişi, yasaklama kararının sebebini oluşturan fiilde taraftarı olduğu takımın spor müsabakasının olduğu günlerde yurt içinde olduğu takdirde, müsabakanın başlangıç saatinde veya 1 saat sonra en yakın kolluk birimine başvurmakla yükümlüdür.
Seyirden yasaklanan kişinin hangi müsabakalara, cezaya konu olan takımın tüm spor aktivitelerinde bunu yükümlülüğü yerine getireceği veya sadece o branşta mı bunu yapacağına dair kanunda bir kesinlik olmasa da kabul edilen görüşe göre hangi branşta yasaklandıysa osöz konusu takımın o branşındaki maçlarda en yakın kolluk birimine başvurmasıdır.
Başvurma süresi ise kanunda gayet açık bir şekilde düzenlenmiştir. Söz konusu müsabakanın olacağı günde “yurtiçinde” olan kişinin “müsabaka saatinde veya 1 saat sonrasında” en yakın kolluk birimine başvurması öngörülmüştür.
Yurt içinde olması vurgulandığı için kişinin yurt dışında olduğu durumlarda zaten müsabakaya katılamayacağı yani seyirden yasaklamanın uygulanmasına gerek olmayacağından, müsabaka günü yurt dışında olan kişinin böyle bir sorumluluğu yoktur.
- 6222 sayılı kanunda düzenlendiği şekliyle madde ;
Seyirden yasaklanma MADDE 18 – (1) Kişinin, bu Kanunda tanımlanan veya yollamada bulunulan ilgili kanunlardaki suçlardan dolayı mahkemece kurulan hükümde, hakkında güvenlik tedbiri olarak spor müsabakalarını seyirden yasaklanmasına karar verilir. Seyirden yasaklanma ibaresinden kişinin müsabakaları ve antrenmanları izlemek amacıyla spor alanlarına girişinin yasaklanması anlaşılır. Hükmün kesinleşmesiyle infazına başlanan seyirden yasaklanma yaptırımının süresi cezanın infazı tamamlandıktan itibaren bir yıl geçmesiyle sona erer. Bu güvenlik tedbirine ceza verilmesine yer olmadığı kararı ile birlikte hükmedilmesi halinde, hükmün kesinleştiği tarihten itibaren bir yıl geçmesiyle bu güvenlik tedbirinin uygulanmasına son verilir. Güvenlik tedbiri olarak spor müsabakalarını seyirden yasaklama kararı 25/5/2005 tarihli ve 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu hükümlerine göre kaydedilir.
(2) Bu madde hükümleri, taraftar gruplarınca spor alanlarının dışında işlenen kasten yaralama, hakaret içeren tezahürat ve mala zarar verme suçları bakımından da uygulanır.
(3) Bu madde kapsamına giren suçlardan dolayı soruşturma başlatılması halinde şüpheli hakkında spor müsabakalarını seyirden yasaklama tedbiri derhal uygulamaya konulur. Soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde mahkeme tarafından bu tedbirin kaldırılmasına karar verilmediği takdirde bu yasağın uygulanmasına koruma tedbiri olarak devam edilir.
(4) Koruma tedbiri olarak uygulanan ve güvenlik tedbiri olarak hükmedilen spor müsabakalarını seyirden yasaklama tedbirine ilişkin bilgiler Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde tutulan bu amaca özgü elektronik bilgi bankasına derhal kaydedilir. Bu bilgi bankasına spor kulüplerinin ve federasyonların erişimi sağlanır. Yasaklanan kişilere ilişkin bilgiler, ilgili spor kulüplerine ve yurt dışında yapılacak müsabaka öncesinde müsabakanın yapılacağı ülkenin yetkili mercilerine bildirilir.
(5) Koruma tedbiri olarak uygulanan spor müsabakalarını seyirden yasaklanma tedbiri; a) Cumhuriyet savcısı veya mahkeme tarafından kaldırılmasına karar verilmesi, b) Kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesi, c) Sanık hakkında beraat veya düşme kararı verilmesi, halinde derhal kaldırılır.
(6) Kamu davasının açılmasının ertelenmesine, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, hapis cezası yerine seçenek yaptırım olarak tedbire veya hapis cezasının ertelenmesine karar verilmesi halinde, kararın kesinleştiği tarihten itibaren; önödeme halinde ise, önödemede bulunulduğu tarihten itibaren, bir yıl süreyle spor müsabakalarını seyirden yasaklama tedbirinin uygulanmasına devam edilir.
(7) Alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisinde olduğu açıkça anlaşılan kişi, spor alanına alınmaz. Bu şekilde spor alanlarına giren ve dışarı çıkmamakta ısrar eden kişi zor kullanılarak dışarı çıkarılır ve bu madde hükümlerine göre bir yıl süreyle spor müsabakalarını seyirden yasaklanır.
(8) Bu madde hükümlerine göre spor müsabakalarını seyirden yasaklanan kişi, yasaklama kararının sebebini oluşturan fiilin işlendiği müsabakanın tarafı olan ve taraftarı olduğu takımın katıldığı spor müsabakalarının yapılacağı gün, yurt içinde bulunduğu takdirde, müsabakanın başlangıç saatinde ve bundan bir saat sonra bulunduğu yere en yakın genel kolluk birimine başvurmakla yükümlüdür.
(9) Sekizinci fıkradaki yükümlülüğe aykırı hareket eden kişi, yirmibeş günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılır.
(10) Bu Kanun hükümlerine göre hakkında güvenlik tedbiri olarak spor müsabakalarını seyirden yasaklanma kararı verilen kişi, yasak süresince spor kulüplerinde ve federasyonlarda ve taraftar derneklerinde yönetici olamaz; spor müsabakalarında hakem, temsilci veya gözlemci olarak görev yapamaz.
10 fıkradan oluşan uzun bir madde ile bu ceza ve tedbiri içeren madde de birçok tanımda içerisinde yapılmıştır.
Sonuç
Bu madde ile kanun koyucunun amacı çok açık bir şekilde spor müsabakalarında şiddet vb. durumlar ile sporun ana amacı olan birlik, beraberlik ve eğlenceyi bozan kişinin bu alanlardan uzaklaştırılmasıdır. Holigan ismi verilen bu kişilerin eğlenceyi bozmanın da ötesine gidip kişileri yaralama hatta öldürmeye kadar gittiği ve bu acı olayların ülkemizi ne kadar etkilediği yıllar içerisinde görülmüştür. Bu kişilere verilen 1 yıl süreyle men cezasının ise yetersiz olduğu kanısında olmak ile beraber yine de bu kişilerin uzaklaştırılmasının sporun daha güzel ve güvenli bir ortamda geçmesini sağladığı söylemek gerekmektedir.
Blog Yazılarımız: Trafik Kazası Tazminatı – Değer Kaybı Davası
Av. Serhan Cantaş
