Türkiye’de avukat olmak isteyen bir kişi belli başlı kriterleri taşıması ve belli başlı şartları yerine getirmesi gerekmektedir. Bu şartlar, Türk vatandaşı olmak, hukuk fakültesi mezunu olmak, avukatlığa engel halinin bulunmaması, avukatlık stajı, baroya kayıt olmak olarak sayılabilir.
1) Türk Vatandaşı Olmak
Belli başlı aşamalardan önce avukat olmak isteyen kişinin “Türk Vatandaşı” olması gerekmektedir.
2) Hukuk Fakültesinden Mezun Olmak
Avukat olmanın ilk ve temel şartı hukuk fakültesinden mezun olmaktır. Hukuk fakültesinden mezun olmayan birisi avukatlık mesleğini icra edemez.
3) Avukatlığa Engel Hallerin Bulunmaması
Avukat olmak için bazı engel oluşturacak hallerin bulunmaması gerekmektedir. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz ;
- Kasten işlenen bir suçtan dolayı iki yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, (…)(1) zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmak (yüz kazırtıcı suçlardan biri ile hüküm giymiş olanların cezası ertelenmiş, paraya çevrilmiş veya affa uğramış olsa da avukatlığa kabul edilmezler.)
- Kesinleşmiş bir disiplin kararı sonucunda hakim, memur veya avukat olma niteliğini kaybetmiş olmak,
- Avukatlık mesleği ile birleşemeyen bir işle uğraşmak
- Mahkeme kararı ile kısıtlanmış olmak
- İflas etmiş olup da itibarı iade edilmemiş bulunmak (Taksiratlı ve hileli müfgisler itibarları iade edilmiş olsa dahi kabul olunmazlar)
- Hakkında aciz vesikası verilmiş olup da bunu kaldırmamış bulunmak,
- Avukatlığı sürekli olarak gereği gibi yapmaya engel vücut veya akılca malul olmak.
4) Avukatlık Stajı
Avukat olmak isteyen hukuk fakültesinden mezun olan bireyin “Avukatlık Stajı” dediğimiz stajı tamamlaması gerekmektedir.
Avukatlık stajı, hukuk fakültesinin bitirilmesinin ardından bir baro nezdinde 1 yıllık süreden oluşan belli eğitimler içeren süreçtir. Bu staj baronun gözetimi ve denetimi altında devam eder.
Avukatlık stajına devam eden kişi gelir getirici bir işte çalışamaz.
Bu 1 yıllık süreç ikiye bölünmekte ve 6 ay mahkeme aşaması, 6 ay avukat yanı aşaması olarak bölünür.
6 aylık mahkeme aşaması sırasıyla şu şekildedir ;
a)Cumhuriyet Savcılıklarında 15 gün,
b)Asliye Ceza Mahkemelerinde 30 gün,
c)Ağır Ceza Mahkemelerinde 1 ay,
d)Asliye Hukuk Mahkemelerinde 1,5 ay,
e)Sulh Hukuk Mahkemelerinde 15 gün,
f)İcra Hakimlikleri ve İcra Dairelerinde 1 ay,
g)İdare Mahkemelerinde 15 gün,
şeklinde sona erer.
Bu 6 aylık sürenin sona ermesinin ardından başlayacak olan “Avukat yanı stajı” ise 6 ay süreyle devam eder. Bu ikinci 6 aylık süre yanında staj yapılacak avukat en az 5 yıldır baroya kayıtlı olmalıdır.
Avukat stajının sona ermesiyle birlikte avukat adayı, staj bitim belgeleri ile birlikte Türkiye Barolar Birliği’ne avukatlık ruhsatı için başvurur. Yapılan incelemeler sonucunda Türkiye Barolar Birliği Avukatlık ruhsatını verir.
5) Baroya Kayıt Olmak
Kurum avukatlığı yapanlar haricinde kalan yani serbest olarak avukatlık mesleğini icra eden avukatlar baroya kayıtlı olmak zorundadır.
Avukatlık ruhsatı, kimliği ve diploması bulunan avukatlar ikamet ettikleri yer barosuna kayıtlı olarak meslek yaşantılarını sürdürürler.
Pratik Bilgiler: Avukat Ne İş Yapar?
