47/1-a trafik ceza kodu, trafik işaret ve kurallarına uyma zorunluluğudur. Trafik düzeninin etkin bir şekilde sağlanması ve potansiyel tehlikelerin önlenmesi amacıyla, sürücülere ve yaya trafiğine uyulması gereken belirli kurallar getirilmektedir. Bu kurallara uymamanın bir sonucu olarak, farklı ceza kodları ile belirtilen trafik cezaları uygulanmaktadır. Karayolları Trafik Kanunu’nun 47/1-a maddesinde de bir trafik cezası belirlenmiştir.
- Madde 47/1-a) Trafiği düzenleme ve denetimle görevli trafik zabıtası veya özel kıyafetli veya işaret taşıyan diğer yetkili kişilerin uyarı ve işaretlerine…Uymak zorundadırlar.
KTK’nın 47. maddesinin 2. fıkrasında da bu kurallara uymayan sürücülerin trafik cezasına çarptırılacağı öngörülmüştür. Sürücülerin sürücü belgelerine yansıyan 47/1 numaralı ceza kodu, ceza puanı olarak kaydedilmektedir.
47/1-A Trafik Ceza Puanı Ne Kadardır?
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından oluşturulan trafik cezası rehberine göre, 47/1 cezaları için 20 ceza puanı uygulandığı belirtilmektedir. Bu puan, sürücü belgesinden silinmediği sürece büyük önem taşımaktadır.
Trafik Kazalarında 47/1-A Kusur Oranları Nelerdir?
Kaza yapan kişiler, “Polisin dur ihtarına uymamaları” sonucunda Karayolları Trafik Kanununun “Trafik işaret ve kurallarına uyma zorunluluğu” başlıklı 47. Maddesi hükmünce trafik kazalarında kusurlu sayılmaktadır. Ancak kaza yapmasına rağmen Polisin dur ihtarına uymayarak yoluna devam eden kişi direkt olarak %100 kusurlu sayılmaz. Trafik kazalarındaki oranlar, temel ve yardımcı maddelere atfen belirlenir ve bu duruma göre yüzdelik oranlar ortaya çıkar. Kişinin kusuru, tazminat miktarını ve oranını belirlemek açısından önem taşımaktadır. Bu durumda eğer kazaya karışan taraflardan KTK m. 47/1-a’da düzenlenen trafik kusurunu işlemişse:
- Diğer taraf asli maddelerden birini ihlal etmişse, 47/1a için %50 oranında
- Diğer taraf tali maddelerden birini ihlal etmişse, 47/1-a için %75 oranında
- Diğer tarafın herhangi bir ihlali yoksa, 47/1a için %100 oranında kusurlu kabul edilir.
47/1-A’nın İhlali Asli Kusur Mudur?
Trafik kazasının oluşmasında birinci derecede sorumluluk taşıyan ihlallere “asli kusur” denir. Asli kusur, kazanın doğrudan meydana gelmesine sebep olan davranışları ifade eder. Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili yönetmelik, trafikte asli kusur olarak kabul edilen durumları belirtmektedir. 47/1-a trafik zabıtası, trafik polisi ve jandarmanın dur ihtarına uymama durumunu tanımlar. Aynı şekilde, 47/1-b trafik ışıklarının kırmızı yanmasına rağmen durmama durumu da asli kusurlu sayılan ihlaller arasındadır. Bu tür ihlallerde araç sürücüsü, KTK 84/a madde hükümleri gereğince asli kusurlu kabul edilir.
47/1-A Kusur Oranlarına İtiraz Edilebilir mi?
Polis tutanağı dışındaki taraf, Kaza Tespit Tutanağı’na E-Devlet üzerinden itiraz etme hakkına sahiptir. Zira taraf tutanakları, sigorta şirketlerinin anlaşması sonucunda kusur oranını belirlemek için kullanılır. Ancak polis veya jandarma tutanakları resmi belge niteliği taşır, bu sebeple kusura itiraz etmek için mahkemeye başvurmak gerekir. E-Devlet üzerinden kusur oranına itiraz etmek için “Kaza Tespit Tutanağı Sorgulama ve İtiraz” adresini ziyaret edebilirsiniz.
Bunun dışında, yargılama sürecinde dosyada yeni bir kusur raporu alınması için dosyanın bilirkişiye gönderilmesi talep edilebilir ve kusur tespiti yapılabilmektedir. Trafik kazalarında kusur oranına itiraz süresi yasal mevzuatta belirtilmemiştir. Ancak sigorta şirketlerinin mutabakatı ile tutulan tutanaktaki orana 7 gün içerisinde E-Devlet üzerinden itiraz edilebilir. Öte yandan, kolluk kuvvetlerince (polis veya jandarma) tutulan tutanaklara karşı itiraz süresi öngörülmemiştir. Bu nedenle, her zaman mahkeme yoluyla itiraz etmek mümkündür. Mahkeme yoluyla itiraz edecek sürücülerin mutlaka bir avukata danışması gerekmektedir.
47/1-A Trafik Ceza Kodu Para Cezası Ne Kadar?
47/1-A trafik cezasının güncel miktarı 1.506 TL olarak belirlenmiştir. Bu ceza, tebliğ tarihinden itibaren ilk 15 gün içinde ödenirse sürücüye %25 indirim uygulanmaktadır.
47/1-A Trafik Ceza Kodunda Trafik Güvenliğini Tehlikeye Atma Suçu Oluşur Mu?
KTK 47/1-A trafik koduyla işlem görmüş sürücüye karşı, kolluk tarafından yürütülecek işlemler sonucunda trafik güvenliğini tehlikeye atma suçu hükümleri uyarınca soruşturma başlatılabilir.
Trafik güvenliğini tehlikeye atma suçu; Türk Ceza Kanunu’nun 179. Maddesi’nde düzenlenmiştir. Trafik Güvenliğini Tehlikeye Atma Suçu hakkındaki yazımızda işbu suça ilişkin detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
47/1-A Trafik Cezası Danıştay Kararı
- Danıştay 15. Daire’nin E. 2014/6190 ve K. 2016/1314 Sayılı Kararı
Dava dosyasının incelenmesinden, 30/06/2013 günü saat 03.51 sıralarında İstanbul, Ataşehir İlçesi, A1 kavşağı mevkiinde yapılan alkol denetiminde, davacının alkolmetre cihazını üflemediği ve bunun kanuni müeyyidelerinin yüzüne karşı tebliğ edilmesine karşın şahsın üflemeyi reddettiği gerekçesiyle bu durumun aynı günlü tutanakla tespit edildiği ve davacı hakkında ehliyetinin iki yıl süreyle geri alınmasına yönelik aynı günlü ve 233674 sayılı tutanak ve alkolmetreyi üflemeyi reddettiğinden bahisle 2.000,00 TL, dur ihtarına uymadığından bahisle 166,00 TL, trafiği tehlikeye düşürdüğünden bahislede 166,00 TL idari para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 30.06.2013 tarih ve 897492 sayılı trafik idari para tutanağının düzenlendiği, bu iki tutanağın aracı kullanan şahsın kendisi olmadığı, dolayısıyla bu fiilleri kendisinin işlemediği ileri sürülerek iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından, aracın kardeşi K2 tarafından kullanıldığı, yolda polisler tarafından durdurulmak istendiklerinde kardeşinin hakkında yakalama kararı bulunması nedeniyle aracı durdurmadığı daha sonra durdurulduklarında ise sanki araç kullanan kendisiymiş gibi işlemler tesis edildiği ileri sürülmekte, bilgilendirme tutanağı ve dava konusu işlemlerde davacının imzasının bulunmadığı imzadan imtina şerhinin bulunduğu, aracı kullanan kişin davacı/kardeşi olduğu hususunun hiç bir şüpheye mahal bırakılmaksının ortaya konulamadığı görülmektedir.
Öte yandan dava konusu uyuşmazlıkta, davacı hakkında 2918 sayılı Kanun’un 47/1-a ve 46/2-c maddeleri uyarınca düzenlenen trafik para cezalarının 5326 sayılı Kanun’un 16. maddesinde belirtilen idari yaptırım türlerinden olduğu, 2918 sayılı Kanun’da da bu para cezalarına itiraz konusunda görevli mahkemenin gösterilmediği anlaşıldığından, dava konusu uyuşmazlığın bu kısmının adli yargı yerinde çözümlenmesi gerektiği ve davacı tarafından hakkında uygulanan idari para cezasının iptali istemiyle açılan davada karar verildiği kuşkusuzdur.
Bu durumda, dosyadaki belgeler ve adli yargı yerince verilen karar gözönüne alındığında aracı kullanan kişinin davacı olduğu hususunun şüpheye yer vermeyecek şekilde idarece ortaya konulamadığından dava konusu sürücü belgesinin geri alınması ve 2918 sayılı Kanun’un 48/9. maddesi uyarınca verilen para cezasının iptaline diğer para cezaları yönünden ise davanın görev yönünden reddine karar verilmesi gerekirken davanın reddi yolunda verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.
Stj. Av. Ezginur Aktaş
Av. Serhan Cantaş
Blog Yazılarımız: Trafik Güvenliğini Tehlikeye Atma Suçu Nedir?
